Efsyn – Εφημερίδα των Συντακτών
του Νίκου Φωτόπουλου
Kαι εγένετο… Τμήμα Ισλαμικών Σπουδών στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. «Εχοντας απέναντι θεούς και δαίμονες φτάσαμε σε αυτή την ξεχωριστή και ιστορική στιγμή», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωτεργάτης της προσπάθειας, πρώην πρόεδρος της Θεολογικής, καθηγητής Χρυσόστομος Σταμούλης, μιλώντας χθες στην τελετή υποδοχής των πρώτων 30 φοιτητών και φοιτητριών, εκ των οποίων 28 είναι κοπέλες και μόλις μία μουσουλμάνα από τη Θράκη.
Γεγονός είναι ότι το εγχείρημα εν τη γενέσει του είχε απασχολήσει κοινωνία και ΜΜΕ, ενώ πολλές φορές βρέθηκε στο στόχαστρο της επίσημης Εκκλησίας, μέσω «πεφωτισμένων» μητροπολιτών που κινδυνολογούσαν ασύστολα για τον «εξισλαμισμό της πατρίδας», είτε συντηρητικών πολιτικών κομμάτων που κατήγγειλαν ότι «προωθούνται τα συμφέροντα της Τουρκίας», είτε κάποιων χριστιανικών σωματείων με ισχυρά ερείσματα εντός της Θεολογικής Σχολής.
Οι καθηγητές που έδωσαν αγώνα για να φτιάξουν το τμήμα δέχτηκαν για περισσότερο από μια πενταετία πόλεμο, αλλά δεν έλειψαν και οι φωνές στήριξης.
«Δυστυχώς η ελληνική κοινωνία έχει ακόμη προκαταλήψεις και δεν ακολουθεί με τον ρυθμό που πρέπει τις εξελίξεις στον κόσμο. Το Ισλάμ βρίσκεται πλέον δίπλα μας, μέσα μας και όχι απαραίτητα με τις αρνητικές του διαστάσεις όπως το παρουσιάζουν τα ΜΜΕ», ανέφερε ο κ. Σταμούλης.
Ενα άλλο πρόσωπο που επίσης αγωνίστηκε για την επιτυχία του εγχειρήματος, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Θρησκειολογίας στο Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ και υπεύθυνη της συγκεκριμένης κατεύθυνσης, Αγγελική Ζιάκα, τόνισε ότι, παρά τις αντιδράσεις, «αρχίζουμε, συνεχίζουμε και περιμένουμε να βγάλουμε τους πρώτους ειδήμονες στοχεύοντας στον διάλογο.
»Υποδεχόμαστε 30 παιδιά – όσα προέβλεπε ο σχεδιασμός. Η κατεύθυνση θα περιλαμβάνει γνώσεις του χριστιανισμού της Ανατολής, διάλογο των χριστιανικών κοινοτήτων στην Ανατολή με το νέο και παλιό Ισλάμ, παιδαγωγικά, εξειδικευμένες γνώσεις στο Ισλάμ και κάποια μαθήματα νομικής φύσης».
«Εχετε μπροστά σας ένα εξάμηνο να γνωρίσετε τον χώρο, να συζητήσετε, να συμμετάσχετε στο πείραμα, είστε πρωτοπόροι στην προσπάθεια», είπε στους πρώτους φοιτητές ο πρόεδρος της Θεολογικής, Παναγιώτης Πάχης, για να συμπληρώσει:
«Αναλάβαμε αυτή την ευθύνη με μεγάλη προσοχή και, σύμφωνα με το πρόγραμμα που υπάρχει, πιστεύουμε πως τα 30 αυτά παιδιά θα πάρουν πάρα πολλά πράγματα και κάποιοι από αυτούς θα διδάξουν στα δημόσια σχολεία το Ισλάμ και κάποια άλλα θα αποτελέσουν τη δεξαμενή για τη στελέχωση φορέων και οργανισμών. Είναι μεγάλη ευθύνη και καλούμαστε να διασκεδάσουμε τους όποιους φόβους».
Είκοσι πέντε καθηγητές
Το νέο τμήμα -ή, για την ακρίβεια, η κατεύθυνση- διαθέτει σήμερα 25 καθηγητές, εκ των οποίων οι δύο είναι ιερείς. Δυστυχώς, μόνο μία από τους φοιτητές είναι μουσουλμάνα Ελληνίδα από τη Θράκη. Σε λίγες μέρες άλλα τρία-τέσσερα άτομα θα εισαχθούν με τη διαδικασία των κατατακτήριων εξετάσεων, σύμφωνα με την ποσόστωση του 10%.
Ωστόσο, στόχος είναι του χρόνου το 40% των φοιτητών να είναι μουσουλμάνοι, ενδεχομένως μέσω μιας έκτακτης διαδικασίας κατατακτήριων που θα έχουν ακριβώς αυτόν τον σκοπό. Οι υπεύθυνοι του τμήματος εκτιμούν ότι έτσι θα υπάρξει και επιστημονική κατάρτιση για μουσουλμάνους ιερείς της Θράκης αλλά και ενδεχομένως για στελέχη του Δημοσίου που θα εμπλουτίσουν αρμόδιες υπηρεσίες.
Αξιοσημείωτο της προσπάθειας είναι ότι με βάση τα 10.800 μόρια κατάφερε να ξεπεράσει την Ποιμαντική του ΑΠΘ! Την κατεύθυνση επέλεξαν 2.700 υποψήφιοι, εκ των οποίων μόνο 22 μέλη της μουσουλμανικής κοινότητας της Θράκης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για τον μικρό αριθμό των μουσουλμάνων υποψηφίων ευθύνεται το τουρκικό προξενείο στην Κομοτηνή, που έχει σταθερή πολιτική την αποστολή των μουσουλμανόπαιδων της περιοχής για σπουδές στην Τουρκία.
Να σημειωθεί ότι έως τώρα στο τμήμα δεν έχει προσληφθεί επιπλέον προσωπικό για τις ανάγκες του προγράμματος, ωστόσο αναμένονται πέντε προκηρύξεις θέσεων για δύο μαθήματα που είναι αμιγώς μουσουλμανικά και για τη διδασκαλία της αραβικής και της περσικής γλώσσας.
Οι φοιτητές
Ενδιαφέρον έχουν βεβαίως και οι τοποθετήσεις των πρωτοετών φοιτητών που τόλμησαν αυτή την επιλογή:
«Πήρα την απόφαση να δηλώσω το συγκεκριμένο τμήμα γιατί μου αρέσουν πάρα πολύ οι ξένες γλώσσες. Από μικρή έχω αυτό το όνειρο, να ασχοληθώ με γλώσσες. Οταν πρωτοείδα τις μουσουλμανικές σπουδές στο μηχανογραφικό, μου φάνηκε περίεργο. Είπα «μουσουλμανικές σπουδές στη Θεολογία;» Παρ’ όλα αυτά, το πήρα απόφαση να το δηλώσω και μάλιστα ήταν η τρίτη επιλογή μου και είμαι πολύ χαρούμενη που τα κατάφερα να περάσω έβδομη στη σχολή μου», δήλωσε η Αθανασία Αβράμογλου.
«Δεν έχει να κάνει με τη θρησκεία, είναι πολύ σημαντικό να μαθαίνεις πράγματα και για τους άλλους λαούς. Δεν μπορεί όλοι να πιστεύουν στο ίδιο πράγμα.
Οπως, παραδείγματος χάριν, τα αραβικά, που είναι μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα γλώσσα. Είμαι χριστιανή ορθόδοξη, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα έπρεπε να πάω στη Θεολογία. Ηθελα να κάνω κάτι διαφορετικό, είναι ένα καινούργιο τμήμα, πολύ ενδιαφέρον και θεωρώ ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι περισσότερες οι θέσεις και θα αυξηθούν οι φοιτητές», είπε η Μαρκέλλα Χεντιλάκη, για να συμπληρώσει:
«Οταν κάτι είναι καινούργιο και πρωτοποριακό και δεν έχει υπάρξει ξανά, πάντα θα υπάρχουν αντιδράσεις. Πάντα θα προσπαθούν να το «καπελώσουν» και θα λένε ότι καταστρέφουν τη χριστιανοσύνη. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Εμείς προσπαθούμε να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας».
Η Νίκη Χονδρογιάννη πιστεύει ότι είναι απαραίτητος αυτή τη στιγμή ένας διάλογος περί θρησκείας:
«Ενδιαφέρουσα σχολή. Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή χρειάζεται να γίνει ένας διάλογος περί θρησκείας. Υπάρχει προκατάληψη για το Ισλάμ, αφού όλοι θεωρούν ότι είναι κάτι πολύ κακό, κάτι που έχει καταστρέψει τον πολιτισμό, αλλά αυτό δεν γίνεται σε καμία περίπτωση. Δεν είμαστε εδώ για να καταπολεμήσουμε τον χριστιανισμό.
Είναι μια σχολή που έχει ενδιαφέρον και προοπτικές και πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα είμαστε περισσότεροι. Είναι δύσκολα τα μαθήματα, τα αραβικά άλλωστε είναι μια πάρα πολύ δύσκολη γλώσσα, αλλά μέσα από τις δυσκολίες θα καταφέρουμε πολλά πράγματα. Δεν έχω κάποια σχέση με το Ισλάμ, είμαι γενικά ανοιχτός άνθρωπος και νομίζω δεν χρειάζεται να είμαστε σε ένα «κουτί», ούτε για τον χριστιανισμό ούτε για κάποια άλλη θρησκεία».