του Λάμπρου Ζαχαρή
Μια σειρά θεμάτων ανοίγει η επικείμενη λειτουργία του πρώτου μουσουλμανικού τεμένους στην Αθήνα. Τι λένε εκπρόσωποι των Μουσουλμάνων και της Πολιτείας στο Sputnik.
Μια ανάσα πριν από την ολοκλήρωση και λειτουργία του φαίνεται ότι βρίσκεται το πολύπαθο τζαμί της Αθήνας, που ξεκίνησε την υλοποίησή του πριν 13 χρόνια, ενώ η αρχική ιδέα είχε ξεκινήσει πολλά χρόνια νωρίτερα.
Το έργο έμπαινε συνεχώς… στον πάγο, εμπλεκόμενο σε έναν λαβύρινθο από δικαστικές διαμάχες, αναθεωρήσεις νόμων και έλλειψης πολιτικής βούλησης, καθιστώντας την Αθήνα την μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα χωρίς επίσημο μουσουλμανικό τέμενος.
Όπως όλα δείχνουν, το τέμενος ανοίγει σε λίγες ημέρες.
«Αμέσως μετά το Πάσχα, θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα. Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς θα ανοίξει. Στην αρχή θα υπάρξει μια περίοδος δοκιμαστικής λειτουργίας και αυτό θα γίνει γιατί δεν έχουμε λειτουργήσει σαν ελληνικό κράτος κανέναν χώρο προσευχής, για καμία θρησκευτική κοινότητα», επισημαίνει στο Sputnik o Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων Γιώργος Καλαντζής.
Το κτίριο του τεμένους στην περιοχή του Βοτανικού, θα είναι 850 τ.μ. με στόχο η χωρητικότητά του να φτάνει τα 350 άτομα.
«Είναι κάτι πρωτόγνωρο για εμάς. Θα έχουμε, να αντιμετωπίσουμε πολλά προβλήματα και αυτό γιατί ξεκινάμε κάτι καινούργιο. Σταδιακά όμως θα προχωρήσουμε και θα ενσωματωθεί στη ζωή της πόλης αφού προηγηθεί η απαραίτητη νεοελληνική γκρίνια», προσθέτει.
Τα ξίφη τους διασταυρώνουν, από τη μία πλευρά η Μουσουλμανική Ένωση Ελλάδος, υπό τον Ναΐμ Ελ Γαντούρ, που ισχυρίζεται ότι εκπροσωπεί χιλιάδες μουσουλμάνους που διαφωνούν με τον τρόπο υλοποίησης του έργου και από την άλλη, η ελληνική Πολιτεία με άλλες μουσουλμανικές ενώσεις, που επίσης ισχυρίζονται ότι έχουν την αποδοχή χιλιάδων οπαδών του Ισλάμ και υποστηρίζουν ότι όλα έχουν γίνει σύμφωνα με τον νόμο.
Το τζαμί των Αθηνών δεν θα έχει μιναρέ
«Το τέμενος μοιάζει με τις τουαλέτες της εθνικής οδού ή με περίπτερο» τονίζει στο Sputnik ο Ναΐμ Ελ Γαντούρ, πρόεδρος Μουσουλμανικής Ένωσης Ελλάδος, του σωματείου που έκανε την αίτηση για το τέμενος που φτιάχνεται σήμερα.
«Το πρόβλημά μας, ήταν το να μοιάζει το κτίσμα με χώρο προσευχής. Ίσως μοιάζει και με αποθήκη, αλλά όχι με χώρο λατρείας», προσθέτει.
Χαρακτηριστικό της πλειονότητας των τζαμιών αποτελεί ο μιναρές, όμως το τζαμί της Αθήνας δεν θα έχει.
«Φυσικά το να μην έχει μιναρέ, είναι ένα δείγμα ότι το υποβαθμίζουν, όπως και εμάς. Ο μιναρές είναι ισλαμικός, αλλά δεν είναι τουρκικός. Το τέμενος θα μπορούσε να χτιστεί στα πρότυπα των τζαμιών της Ευρώπης, με ενσωματωμένη την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Ελλάδας, όπως έχουν κάνει και τα τεμένη στις αντίστοιχες χώρες», επισημαίνει στο Sputnik, η Άννα Στάμου, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της Μουσουλμανικής Ένωσης Ελλάδας.
«Πράγματα που εμείς τους τα παρουσιάσαμε, αλλά κάποιοι τα πέταξαν στα σκουπίδια. Θέλαμε ένα τζαμί που μπορεί να προσελκύσει και έναν τουρίστα, μουσουλμάνο ή μη, που ήθελε να επισκεφτεί την Ελλάδα που η χώρα μας θα ήταν περήφανη που θα το έχει», προσθέτει.
Μια αντίθετη άποψη εκφράζει στο Sputnik o Ασίρ Χαΐντέρ, μέλος της διοικούσας επιτροπής του τεμένους.
«Ο χώρος είναι έτσι όπως είχε σχεδιαστεί, δεν έχει γίνει κάτι περισσότερο ή λιγότερο από αυτό που προβλέπεται από τον νόμο. Η μουσουλμανική κοινότητα της Αθήνας αποκτά αυτό που περίμενε. Ένα δώρο από την ελληνική Πολιτεία για τη θρησκεία του Ισλάμ. Είμαστε συναισθηματικά δεμένοι με αυτό, το θεωρούμε Μέκκα της Αθήνας», επισημαίνει.
Ο Ασίρ Χαΐντέρ, είναι εκπρόσωπος Σιιτών μουσουλμάνων, μιας ομάδας που αποτελείται από πέντε μουσουλμανικές ενώσεις.
«Ο νόμος δεν προέβλεπε μιναρέ και το γνωρίζαμε από την αρχή. Ο μιναρές δεν έχει σχέση με τη θρησκεία αλλά με την ισλαμική αρχιτεκτονική. Πρέπει να σημειώσουμε ότι τα πρώτα τεμένη από την εποχή του Προφήτη δεν είχαν τρούλο, ούτε μιναρέ. Δεν είμαστε εναντίον, αλλά την ίδια στιγμή δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα», προσθέτει.
«Το τέμενος ταιριάζει με την αισθητική της πόλης, καθώς γενικότερα η αρχιτεκτονική της Αθήνας είναι προσανατολισμένη στην ανάδειξη της Ακρόπολης. Δείτε τη Μητρόπολη Αθηνών, είναι μια πανέμορφη Εκκλησία αλλά δεν επιβάλλεται στον χώρο», αναφέρει ο Γιώργος Καλαντζής.
«Δεν υπήρχε λοιπόν λόγος να χτιστεί ένα τέμενος με χαρακτήρα μνημείου, που δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της πόλης και το χαρακτήρα της», επισημαίνει.
Οι καθυστερήσεις 13 ετών στην κατασκευή του τεμένους
«Ο νόμος του 2006 συνάντησε πολλά προβλήματα. Κάθε δημόσιο έργο όπως αυτό είχε μια τεράστια γραφειοκρατία. Έπρεπε να περάσει από πολλά υπουργεία. Στη συνέχεια μεσολάβησε η ελληνική δικαιοσύνη. Προσπάθησαν δια της νομικής οδού να μπλοκάρουν το έργο. Από τη μια πλευρά ο μητροπολίτης Σεραφείμ Πειραιώς και από την άλλη μια ομάδα πολιτών που δεν ήθελαν να γίνει το έργο. Η ελληνική ακροδεξιά στη συνέχεια έκανε διαμαρτυρίες», τονίζει ο Ναΐμ Ελ Γαντούρ.
Το 2016, προτού ξεκινήσει να χτίζεται το τέμενος, πραγματοποιήθηκαν διαμαρτυρίες και κατάληψη στον χώρο που επρόκειτο να ανεγερθεί, από σύλλογο που είχε προσφύγει τότε στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της ανέγερσής του.
Την έντονη ανησυχία του για την κατάσταση τότε είχε εκφράσει με ανακοίνωσή του, ο γενικός γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Κωστής Παπαϊωάννου, σε ανακοίνωσή του. «Σύμφωνα με καταγγελίες και δημοσιεύματα του Τύπου, ο χώρος ιδιοκτησίας του Δήμου Αθηναίων, τελεί υπό κατάληψη η οποία επιγράφεται ως «Στέγη Αστέγων» και προορίζεται — όπως διακηρύσσουν οι καταληψίες — μόνο για Έλληνες και χαρακτηριστικά, την αποκαλούν «hotspot για Έλληνες»», έλεγε.
Την ίδια χρονιά, κατάληψη έκαναν μέλη του «Συλλόγου Εφέδρων Πολιτών — Οπλιτών» που αντέδρασαν στην ανέγερση τεμένους και ζητούσαν την αξιοποίησή του με άλλον τρόπο.
«Πρόκειται για ένα δημόσιο έργο και σχεδόν όλα τα δημόσια έργα καταλήγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας και από τη στιγμή που εγκρίθηκε, προχώρησαν οι διαδικασίες. Δεν υπήρχε κάποιος νόμος που να ορίζει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Αν αυτή η καθυστέρηση φαίνεται ακραία, ακόμα πιο ακραίο ήταν το γεγονός ότι το μουσείο της Ακρόπολης καθυστέρησε αναλογικά πολύ παραπάνω. Μπορεί να το ξεχνάμε αλλά χρειάστηκαν 105 δίκες για να ξεκινήσει το έργο. Βέβαια αυτό είναι το σωστό καθώς στη δημοκρατία ο πολίτης πρέπει να μπορεί να βρει το δίκιο του», επισημαίνει ο o Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, κ. Καλαντζής.
«Επιπλέον στην υπόθεση του τεμένους, υπήρξαν αρκετές καθυστερήσεις λόγω συνεχών εκλογικών αναμετρήσεων και των συνακόλουθων αλλαγών της ηγεσίας των Υπουργείων. Κανείς δεν είχε κάποιο σχέδιο καθυστέρησης, ωστόσο παρουσιάστηκαν εμπόδια τα οποία σταδιακά ξεπεράστηκαν. Η Ελληνική Βουλή έχει ψηφίσει πέντε νόμους για θέματα του Τεμένους και κάθε φορά συγκεντρώνονταν μεγαλύτερες πλειοψηφίες», συμπληρώνει.
Τον Αύγουστο του 2016 ψηφίστηκε από το ελληνικό κοινοβούλιο, ο τελευταίος νόμος για την ανέγερση του τεμένους με 206 «ναι» και 24 «όχι».
«Δεν μας αφήνουν να μπούμε μέσα»
Τη δυσαρέσκειά του εκφράζει ο πρόεδρος της Ένωσης Μουσουλμάνων Ελλάδας, καθότι δεν του επιτρέπουν την είσοδο στο χώρο, αν και η δική του ένωση είχε καταθέσει την πρόταση για τη δημιουργία του.
«Μας είπαν ότι δεν έχουμε δικαιοδοσία να ρωτήσουμε πως πάει το τζαμί, ούτε έχουμε το δικαίωμα να μπούμε μέσα και να παρακολουθήσουμε τις εργασίες ή να δούμε τον χώρο. Στόχος μας είναι, αφού γίνεται μια προσπάθεια, να γίνει σωστά για να είναι ικανοποιημένοι οι χιλιάδες Μουσουλμάνοι που αυτή τη στιγμή προσεύχονται σε υπόγεια, γκαράζ και αυτοσχέδιους χώρους», λέει χαρακτηριστικά.
Και προσθέτει: «Παλέψαμε πολλά χρόνια για να υπάρχει επίσημα τζαμί του ελληνικού κράτους και δεν είναι δύσκολο να απαξιωθεί από τους μουσουλμάνους, αφού πρώτα έχει απαξιωθεί από την ελληνική πολιτεία».
Τη δική του οπτική δίνει ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων.
«Για ποιο λόγο να μπουν; Υπάρχει κάποιο δημόσιο έργο που μπορεί να επιβλεφθεί από τους πολίτες όταν αυτό είναι σε εξέλιξη; Με ποια θεσμική ιδιότητα θα μπουν; Εκεί μπαίνουν μόνο όσοι έχουν θεσμική ιδιότητα που δικαιολογεί την επίσκεψή τους ενώ το έργο είναι σε εξέλιξη. Πχ, το Υπουργείο Υποδομών, ο Δήμος Αθηναίων κλπ. Οι μουσουλμάνοι που είναι μέλη του ΔΣ του Τεμένους επισκέπτονται πολύ συχνά το χώρο και η εσωτερική διαμόρφωση του Τεμένους έγινε σύμφωνα με τις οδηγίες τους. Δεν υπάρχει κάποιο δημόσιο ή ιδιωτικό έργο, προσβάσιμο τη στιγμή που χτίζεται. Όταν το τζαμί ανοίξει, θα είναι ελεύθερη η πρόσβαση, για όποιον θέλει να προσευχηθεί», επισημαίνει ο Γ. Καλαντζής.
Όλα γίνονται υπό άκρα μυστικότητα, καταγγέλει ο πρόεδρος της μουσουλμανικής ένωσης. «Το κρατάνε τόσο μυστικό τι χτίζουν, σαν να χτίζουν πυρηνικό εργοστάσιο», αναφέρει.
«Όλα είναι στο φως και όλα έγιναν σύμφωνα με το νόμο. Η μακέτα του Τεμένους έχει δοθεί στη δημοσιότητα από το 2011. Οι νόμοι και τα πρακτικά της Βουλής που αφορούν το Τέμενος βρίσκονται στην ιστοσελίδα της Βουλής. Μία αναζήτηση στο διαδίκτυο να κάνετε, υπάρχουν φωτογραφίες του τεμένους σε κάθε φάση της κατασκευής. Άρα για ποιο μυστικό μιλάμε», σημειώνει ο Γ.Γ. Θρησκευμάτων.
«Η Σαουδική Αραβία προσπαθεί να ελέγξει το τζαμί»
Το πρώτο τζαμί στην Ελλάδα όπως τονίζουν στο Sputnik, μέλη της μουσουλμανικής ένωσης επιχειρήθηκε να φτιαχτεί με κονδύλια και έλεγχο της Σαουδικής Αραβίας.
Το 2000, ψηφίστηκε ο νόμος 2833 που προέβλεπε την ανέγερση τεμένους και ισλαμικού πολιτιστικού κέντρου με χρηματοδότηση από τη Σαουδική Αραβία. Ως τόπος κατασκευής είχε επιλεγεί τότε έκταση 33,4 στρεμμάτων στην περιοχή Χουσμούζα της Παιανίας.
«Το πρώτο σχέδιο για το τέμενος ανήκε στην κυβέρνηση Σημίτη και στον Θεόδωρο Πάγκαλο. Όμως αντιδράσαμε γιατί δεν θέλαμε τον έλεγχο που επιχειρούσε η Σαουδική Αραβία στους Μουσουλμάνους, θέλοντας να τους κάνει φερέφωνα. Για τον ίδιο λόγο αντέδρασε και η εκκλησία της Ελλάδος μέσω του τότε Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου», υπογραμμίζει η Άννα Στάμου.
«Η Ελλάδα ήταν και παραμένει διαχρονικά η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει ισλαμικά προβλήματα. Αν δεχόμασταν τη χρηματοδότηση από τη Σαουδική Αραβία, τότε ναι, θα βγάζαμε χρήματα, αλλά θα γινόμασταν υποτελείς. Η χώρα μας θα ήταν πιθανό να αποκτήσει προβλήματα με το Ισλάμ καθώς αυτοί οι άνθρωποι είναι ακραίοι. Υιοθετούν ακραίες ιδεολογίες που δεν επιτρέπουν στους μουσουλμάνους για παράδειγμα, να πουν ούτε ένα απλό γειά στους Χριστιανούς, σπέρνοντας το μίσος», προσθέτει ο Ναΐμ Ελ Γαντούρ.
«Μη νομίζετε όμως ότι η Σαουδική Αραβία δεν προσπαθεί ακόμα και σήμερα να καθοδηγήσει και να ελέγξει τους ανθρώπους στο τέμενος που ετοιμάζεται και τους επικεφαλής Μουσουλμάνους του. Θέλει με αυτόν τον τρόπο να ελέγξει τους Μουσουλμάνους στην επικράτεια. Σε αυτήν την πολιτική προσπαθούμε να αντισταθούμε», τονίζει ο πρόεδρος της Μουσουλμανικής Ένωσης.
Τι θα γίνει με τους αυτοσχέδιους χώρους λατρείας
Ακόμα και σήμερα, χιλιάδες είναι οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της Αθήνας που προσεύχονται σε αυτοσχέδιους χώρους λατρείας, σε υπόγεια στην Αχαρνών, στην Κυψέλη, στο Μοναστηράκι και στον ευρύτερο χώρο του Κέντρου.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Sputnik, οι χώροι λατρείας ανέρχονται περίπου στους 150 σε όλη την Αττική.
«Έχουμε ακούσει κατά καιρούς ότι θα κλείσουν. Ήδη αρκετοί χώροι έχουν μπει στη διαδικασία, να πάρουν επίσημη άδεια και νομίζω ότι θα την αποκτήσουν» επισημαίνει ο Ασίρ Χαΐντέρ.
«Το επίσημο τέμενος χωράει περίπου 300 άτομα. Αν υπολογίσουμε όμως ότι υπάρχουν τουλάχιστον 100 αυτοσχέδιοι χώροι λατρείας στην Αθήνα που ο καθένας χωράει 100 άτομα σημαίνει ότι τουλάχιστον 10.000 άτομα κάνουν την προσευχή της Παρασκευής. Δεν γίνεται να κλείσουν αυτοί οι χώροι. Κάποιοι θα κλείσουν αλλά όχι ολοκληρωτικά», υπογραμμίζει ο Ναΐμ Ελ Γκαντούρ.
Κόντρα για τον τρόπο επιλογής των μελών του ΔΣ
Διαφωνίες υπάρχουν και για τον τρόπο επιλογής των Μουσουλμάνων, στο διοικητικό συμβούλιο του τεμένους.
«Θέλαμε δύο Έλληνες μουσουλμάνους στην επιτροπή που θα γνωρίζουν τα προβλήματα του Μουσουλμανικού κόσμου της Ελλάδας και τις ιδιαίτερες ανάγκες τους. Οι Άραβες που συμμετέχουν δεν έχουν σχέση με τους Έλληνες μουσουλμάνους. Υπάρχουν επίσης άνθρωποι στην επιτροπή που δεν γνωρίζουν το αντικείμενο. Η προσπάθεια υποτίμησης της ελληνικής πολιτείας απέναντι μας συνεχίζεται και σε αυτό το επίπεδο», καταγγέλλει η Άννα Στάμου.
«Το ελληνικό κράτος πριν από δύο χρόνια ζήτησε από τις μουσουλμανικές κοινότητες της Αθήνας να υποδείξουν τέσσερις εκπροσώπους για το Δ.Σ. του Τεμένους της Αθήνας. Συνεργαζόμαστε λοιπόν με αυτούς που επέλεξαν οι μουσουλμάνοι μέσα από τις διαδικασίες που έγιναν τότε. Όσοι δεν επελέγησαν, έχουν το δικαίωμα να ασκούν κριτική στα πεπραγμένα εκείνων που επελέγησαν. Είναι θεμιτό σε μια δημοκρατική κοινωνία, ίσως και χρήσιμο κάποιες στιγμές», επισημαίνει ο Γ. Καλαντζής.
Ερωτηθείς σχετικά με τις ενστάσεις της Μουσουλμανικής Ένωσης Ελλάδας τονίζει ότι «η Ένωση αυτή είναι ένα από αυτά τα δεκάδες μουσουλμανικά σωματεία με έναν αιώνιο πρόεδρο. Όπως όλοι οι σύλλογοι, μπορούν να λένε ό,τι θέλουν και να διεκδικούν ό,τι θέλουν, εντός του πλαισίου που καθορίζει ο νόμος και το Σύνταγμα, γιατί αυτό σημαίνει δημοκρατία».
«Ο πρόεδρος αυτού του σωματείου ήταν στενός συνεργάτης του Υπουργείου Παιδείας ήδη πριν το 2006 και ως πρόεδρος αυτού του σωματείου ήταν από αυτούς που είχαν υποστηρίξει την ανάγκη ύπαρξης ενός τεμένους υπό κρατικό έλεγχο. Είχε μάλιστα επιλεγεί το 2007 για να είναι μέλος του ΔΣ του Τεμένους και πιθανότατα να ήθελε να είναι και τώρα μέλος του ΔΣ, κάτι που είναι μια αναμενόμενη φιλοδοξία. Πάντως όταν μιλά εκφράζει τις προσωπικές του θέσεις ή τις θέσεις του σωματείου του όχι των μουσουλμάνων της Αθήνας», προσθέτει.
«Αν όντως θέλαμε να μετέχουμε στο ΔΣ θα είχαμε κινηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση. Δεν είναι η καρέκλα αλλά θέματα ουσίας που δεν έχουν αντιμετωπιστεί και θα φανούν όταν θα ξεκινήσει η λειτουργία του τεμένους», επισημαίνει από την πλευρά του ο Ναΐμ Ελ Γαντούρ.
«Για παράδειγμα μία από τις ενστάσεις και δυσλειτουργίες είναι ότι οι Αρχές επιθυμούν ο λόγος της Παρασκευής να είναι στα ελληνικά ή στα αγγλικά, ενώ η προσευχή στα αραβικά. Εδώ υπάρχει όμως ένα μεγάλο πρόβλημα. Οι ελληνικές αρχές δεν έχουν προνοήσει να αποδοθεί η ισλαμική ορολογία στα ελληνικά. Κάτι τέτοιο θα ήταν ως προς το συμφέρον του ελληνικού κράτους να έχει γίνει για προφανείς εθνικούς λόγους», αναφέρει η Άννα Στάμου.
«Ήταν μια διαδικασία γνωστή προς το κοινό που έγινε με απόλυτη διαφάνεια και όποιος ήθελε θα μπορούσε να συμμετέχει. Οι εκπρόσωποι των μουσουλμάνων που μετέχουν στο Δ.Σ είναι άνθρωποι αναγνωρισμένοι από τις κοινότητές τους και με συστατικές επιστολές», τονίζει ο Ασίρ Χαΐντέρ.
© ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : ΠΗΓΗ: ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΑΔΟΣ / Οι Μουσουλμάνοι προσεύχονται
«Έπρεπε να το έχουμε κάνει εδώ και χρόνια»
Ο δήμος Αθηναίων συμμετέχει στη διοικούσα επιτροπή του τεμένους, με δύο μέλη. «Συμβολικά το τέμενος είναι πολύ σημαντικό, πρακτικά δεν είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες. Έχουμε αργήσει, έπρεπε να το έχουμε κάνει. Οι θεσμοί δεν μπορούν να περιμένουν πότε θα ωριμάσει η κοινωνία για να γίνουν κάποια πράγματα», επισημαίνει στο Sputnik, o Λευτέρης Παπαγιαννάκης, αντιδήμαρχος Μεταναστών και Προσφύγων.
«Κάποια πράγματα πρέπει να γίνουν για λόγους ηθικής τάξης, διεθνών υποχρεώσεων, κοινωνικής συνοχής. Δεν είναι κάτι απλό σε μια χώρα που έχει τόσο στενή σχέση με τη θρησκεία. Είναι γνωστή η σχέση εκκλησίας κράτους», επισημαίνει.
Ο ίδιος έχει έρθει σε επαφή με μετανάστες και Έλληνες μουσουλμάνους που επιθυμούν χώρο λατρείας.
«Δεν είναι ωραίο ένας άνθρωπος να ασκεί τα θρησκευτικά του πιστεύω η καθήκοντα σε χώρους που δεν είναι σωστά διαμορφωμένοι ή ακατάλληλοι», συμπληρώνει.
Την ίδια ώρα περιέγραψε τις ενστάσεις του.
«Έχω κάποιες ενστάσεις σε προσωπικό επίπεδο και όχι όσον αφορά τον θεσμικό μου ρόλο. Παλεύω για τον διαχωρισμό κράτους εκκλησίας και μου φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο να προσπαθήσω να ενισχύσω άλλες θρησκευτικές δομές, που μάλιστα ελέγχονται από το κράτος. Όπως αποφεύγω υποχρεώσεις που απορρέουν από το θεσμικό ρόλο, όπως είναι η παρέλαση ή ο αγιασμός, θα ήταν υποκριτικό και προκλητικό να πάω σε μια εκδήλωση κάποιας άλλης θρησκευτικής ομάδας με τη λογική της υποστήριξης. Και αυτό απορρέει από την πολιτική μου στάση».
«Δεν μπορείς επίσης να κάνεις μια κοινωνία να καταπιεί κάτι με το ζόρι επειδή πρέπει. Θέλει προσεκτικό χειρισμό γιατί το αποτέλεσμα μπορεί να είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που μπορεί να ελπίζουμε», τονίζει.
Το κόστος και τα ερωτηματικά για τα χρήματα
«Εμείς κάναμε την αίτηση για το τέμενος, όμως δεν έχουμε τη δυνατότητα να ρωτήσουμε που πήγαν τα χρήματα του προϋπολογισμού. Κανείς δεν διευκρινίζει, για ποιο λόγο το έργο μειώθηκε κατά 14 εκατομμύρια», επισημαίνει ο πρόεδρος μουσουλμανικής Ένωσης Ελλάδος.
«Ο νόμος 3512/2006 δεν ανέφερε κανένα ποσό, ούτε κάποιο σχέδιο. Κατά τη συζήτησή του στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, ειπώθηκε ότι θα χρειαζόταν αυτό το ποσό αλλά για ένα τελείως διαφορετικό κτίσμα. Εκείνο το αρχιτεκτονικό σχέδιο έπρεπε να επιλύσει τόσο σοβαρά πολεοδομικά προβλήματα που μάλλον θα ναυαγούσε. Το κράτος δεν μπορεί να χτίζει αυθαίρετα. Η τότε πρόταση ήταν πολύ καλή αισθητικά, αλλά με ελάχιστες ελπίδες υλοποίησης από πλευράς πολεοδομικής νομοθεσίας», επισημαίνει ο Γιώργος Καλαντζής.
«Επίσης, η διάθεση 15 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή ενός τεμένους σε μια χώρα που έχει σημαντικό ΑΕΠ και οικονομική άνοδο είναι κάτι που εκείνη την εποχή έκριναν όλοι ότι μπορούσε να συζητηθεί. Μετά όμως μπήκαμε σε μια βαθιά κρίση. Δεν θα ήταν απλά εξωπραγματικό και παράλογο να δοθούν 15 εκατομμύρια ευρώ αλλά και προσβλητικό σε μια εποχή που χάθηκε το 25% του ΑΕΠ της χώρας μέσα σε λίγα χρόνια. Η Ελλάδα δεν έχει πληρώσει ποτέ την κατασκευή οποιουδήποτε χώρου προσευχής για οποιαδήποτε κοινότητα. Η μόνη εξαίρεση είναι το Τέμενος των Αθηνών», προσθέτει ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων.
«Το 2010 αποφασίστηκε να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας στην κατασκευή ενός μικρότερου Τζαμιού χωρίς να προκαλείται καμία πολεοδομική επιβάρυνση στην περιοχή, όπως πολύ σωστά απαιτεί το ΣτΕ. Η χώρα βρήκε την καλύτερη λύση από οικονομικής, πρακτικής και αισθητικής πλευράς. Σχεδιάστηκε από το ίδιο αρχιτεκτονικό γραφείο ένα τέμενος το οποίο θα κόστιζε ένα εκατομμύριο ευρώ και ταυτοχρόνως θα λάμβανε υπόψη το πολύπλοκο πολεοδομικό καθεστώς του Ελαιώνα», αναφέρει ο Γ. Καλαντζής.
Η επιρροή από την Τουρκία
Μια σειρά δημοσιευμάτων στο διαδίκτυο κυρίως σε blogs αναφέρουν τον Ναΐμ Ελ Γαντούρ ως «πράκτορα των Τούρκων».
«Είμαι περήφανος που γράφεται κάτι τέτοιο. Αν το έγραφε κάποιος μορφωμένος και πολιτισμένος θα στεναχωριόμουν. Αφού έχω δει ότι τα γράφει η ακροδεξιά αισθάνομαι ότι είμαστε στον σωστό δρόμο», απαντά ο ίδιος.
«Είμαστε Έλληνες πολίτες, μουσουλμάνοι και πατριώτες. Προσωπικά κατάγομαι από την Αίγυπτο, αλλά στην Ελλάδα μεγάλωσα, εδώ υπηρέτησα στο στρατό, εδώ έκανα την οικογένειά μου. Αγαπάμε τις μουσουλμανικές χώρες αλλά η Ελλάδα είναι η πατρίδα μας. Δεν γίνεται να εντασσόμαστε σαν Μουσουλμάνοι, συνεχώς ανάμεσα στα προβλήματα που μπορεί να έχει η Ελλάδα με την Τουρκία. Εμείς δεν φταίμε για όποια προβλήματα μπορεί να υπάρχουν στα ελληνοτουρκικά», προσθέτει.
«Όσα χρόνια πέρασαν και περιμέναμε για το τζαμί, διαπιστώσαμε ότι όποτε είχαμε επίσκεψη του Τούρκου προέδρου ή τούρκων αξιωματούχων στην Αθήνα, μαθαίναμε κάτι για το τζαμί. Γινόμαστε άθελά μας ένα διαπραγματευτικό εργαλείο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις κάτι που σίγουρα δεν θα έπρεπε. Ο μουσουλμανικός πληθυσμός στην Αθήνα δεν είναι τουρκογενής», υπογραμμίζει τέλος η Άννα Στάμου.
Και αφού μια σειρά ζητημάτων τέθηκε από τους εκπροσώπους των Μουσουλμάνων και της Πολιτείας, το τζαμί αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του τις επόμενες μέρες, μετά τις εορταστκές μέρες του Πάσχα.